Debian GNU/Linux vs. SparkyLinux

Ostatnia aktualizacja: 30 grudnia 2023, 20:04

W czwartym artykule z serii Distro vs. Distro postanowiłem porównać dwie dobrze znane użytkownikom Linuksa i Linuxiarzy dystrybucje: Debian GNU/Linux oraz SparkyLinux.

Biorąc pod uwagę, iż od 2011 roku tworzę SparkyLinux, niektórzy z Was mogą przypuszczać, że wpis będzie bardzo subiektywny – nic z tych rzeczy, postaram się przedstawić obie dystrybucje oraz ich porównanie w sposób jak najbardziej obiektywny, jak tylko potrafię. Oczywiście zachęcam do dyskusji w tej kwestii.

Debian jest jedną z najstarszych dystrybucji Linuksa cenioną za stabilność, dokonały system zarządzania pakietami rozwiązujący automatycznie problemy zależności oraz bezpieczeństwo. Wbrew utartym zdaniom Debian nie jest szczególnie trudnym systemem do instalacji i zarządzania, przy odrobinie zaangażowania odwzajemni się bezawaryjną pracą na bardzo długi czas. Projekt Debian powstał w 1993 roku i został zapoczątkowany przez Iana Murdocka a jego aktualna stabilna wersja to „Jessie”.

SparkyLinux to dystrybucja Linuksa zbudowana na Debianie. Posiada preinstalowany bogaty zestaw programów, kodeków i wtyczek umożliwiający swobodną pracę na komputerze. Pierwsza wersja oznaczona numerem 1.0 o nazwie kodowej „Venus” zbudowana była na stabilnej gałęzi Debiana 6 „Squeeze” i została wydana w 2012 roku.

Jaka jest różnica pomiędzy nimi? Czy początkujący użytkownik Linux powinien wybrać Debiana czy jego fork SparkyLinux?

1. Wymagania sprzętowe

Debian: Obecna wersja Debiana 12 wymaga procesora o częstotliwości co najmniej 1 GHz, 1 GB pamięci RAM i 10 GB miejsca na dysku twardym.

SparkyLinux: Z uwagi, iż SparkyLinux ściśle bazuje na Debianie, wymagania dotyczące sprzętu są podobne.

2: Instalacja i konfiguracja

Debian: Debian jest lepszy dla użytkowników bardziej zaawansowanych, instalacja i konfiguracja są znacznie bardziej złożona, lecz instalator tekstowy i graficzny przeprowadzi użytkownika przez cały proces instalacji krok po kroku.
Instalacja Debiana z nośników instalacyjnych jest możliwa z gałęzi stabilnej oraz testowej, dla kilkunastu architektur sprzętowych.

SparkyLinux: Sparky domyślnie jest instalowany za pomocą dobrze znanego, prostego w użyciu instalatora Calamares. Po udzieleniu kilku odpowiedzi, wybraniu dysku/partycji oraz ustaleniu nazwy i hasła użytkownika, Calamares zrobi całą pracę za Ciebie. Dla bardziej zaawansowanych użytkowników, Sparky oferuje również instalator tekstowy, który w edycji MinimalGUI/CLI pozwala na instalację systemu w bardzo podstawowej wersji z jednym z 20 pulpitów do wyboru.
Instalacja Sparky z nośników Live/install możliwa jest również w gałęzi stabilnej i testowej, dla maszyn klasy x86, x86_64, ARMHF oraz ARM64.

3: Oprogramowanie

Debian: Domyślnie instalowane jest tylko oprogramowanie typu open source. Z drugiej strony oprogramowanie komercyjne często nie jest obsługiwane. Dotyczy to programów, które są standardem dla większości użytkowników. Wybór pakietów oprogramowania jest ogromny, ale nie znajdziesz wielu dobrze znanych programów. Możliwe jest również aktywowanie repozytoriów contrib, non-free, multimedia, które zwiększają pulę pakietów. Podstawowym narzędziem do obsługi pakietów jest APT, lecz dostępna jest nakładka graficzna Synaptic, która ułatwia zarządzanie oprogramowaniem.

SparkyLinux: Nośniki Live/install Sparky domyślnie instalują w pełni wyposażony system z pulpitem i zestawem aplikacji codziennego zastosowania, podobnie jak w przypadku Debiana. Dodatkowe oprogramowanie można doinstalować za pomocą APT, jego GUI Synaptic lub autorskiego narzędzia APTus AppCenter. Repozytoria Debiana contrib, non-free oraz multimedia są domyślnie aktywne, dając możliwość instalacji pakietów z tych źródeł bezpośrednio po uruchomieniu systemu. Dodatkowo, Sparky oferuje pokaźną liczbę „popularnych” aplikacji w swoich repozytoriach, które z różnych względów nie są dostępne w repozytoriach Debiana.

4. Rozwój dystrybucji

Debian: Debian jest oddany oryginalnej idei Linuksa. Dedykowana społeczność nadzoruje projekt i stale go rozwija. Głównym założeniem jest podejście open source. Wszystkie użyte komponenty są bezpłatne i mają otwarte oprogramowanie. Aspekty te w ogromnym stopniu przyczyniają się do popularności Debiana jako systemu operacyjnego dla serwerów.

SparkyLinux: Rozwój Sparky trwa od 2011 roku, jest ściśle zależny od wydań Debiana i wspierany przez bardzo wąską grupę społeczności. Każde wydanie SparkyLinux ma miejsce zaraz po wydaniu nowej, dużej aktualizacji Debiana (9.0, 10.0, 11.0, etc.). Aktualizacje w ramach poszczególnych wydań są publikowane 4 razy w roku.

Podsumowanie

Debian może wydawać się systemem dla trochę bardziej zaawansowanych użytkowników. Polityka zamrażania dystrybucji testowej, przed wydaniem nowej wersji stabilnej może dla wielu użytkowników wydawać się niezrozumiała, lecz jest to uwarunkowane zachowaniem wysokiej stabilności, w szczególności na maszynach serwerowych.

Sparky testowy podążając za wydaniami Debian również wprowadzany jest w okres zamrażania, czekając na stabilne wydanie Debiana. Aktualizacja z wersji testowej do stabilnej, po wydaniu nowej, okrągłej, stabilnej wersji Debiana, jest bezinwazyjna, co sprowadza się tylko do aktualizacji wszystkich pakietów.

Mając zainstalowanego Debiana, a po dodaniu repozytoriów i klucza publicznego SparkyLinux, możesz zwiększyć ilość dostępnych pakietów, bez instalacji SparkyLinux. Działa to również w drugą stronę – deaktywując repozytoria sparkowe w SparkyLinux, możesz wciąż korzystać z czystego Debiana.

Reasumując – baza obydwu dystrybucji jest ta sama – to ten sam Debian, z tą różnicą, iż Sparky dostarcza dodatkową, własną konfigurację pulpitów, własny zestaw domyślnych aplikacji, instalator Calamares i własne repozytoria dodatkowych pakietów. Debiana nie polecam całkowicie początkującym użytkownikom Linux, lecz już obytym z systemem Linux. SparkyLinux, według mojej osobistej obserwacji, bardziej nadaje się dla początkujących użytkowników niż Debian.

Oczywiście ostateczną ocenę pozostawiam jak zwykle każdemu z Was.