Flatpak
Ostatnia aktualizacja: 17 września 2023, 18:16
Dzisiejszy wpis jest kontynuacją testu uniwersalnych pakietów, kolejnym po AppImage, który postanowiłem sobie i Wam troszkę przybliżyć.
Flatpak to narzędzie do wdrażania oprogramowania i zarządzania pakietami dla systemu Linux. Jest reklamowany jako oferujący środowisko sandbox, w którym użytkownicy mogą uruchamiać aplikacje niezależnie od reszty systemu. Flatpak został opracowany w ramach projektu freedesktop.org (wcześniej znanego jako X Desktop Group lub XDG) i pierwotnie nosił nazwę xdg-app.
Aplikacje korzystające z Flatpak potrzebują uprawnień, aby mieć dostęp do Bluetooth, dźwięku (z PulseAudio), sieci, plików, itp., uprawnień, które są definiowane przez opiekuna Flatpak i mogą być kontrolowane (dodawane lub usuwane) przez użytkowników systemu. Inną kluczową cechą Flatpak jest to, że pozwala programistom aplikacji bezpośrednio dostarczać aktualizacje, bez konieczności pakowania i testowania aplikacji oddzielnie dla każdej dystrybucji.
Repozytorium Flathub znajdujące się na flathub.org stało się de facto standardem pobierania aplikacji pakowanych za pomocą Flatpak. Pakiety są dodawane do niego zarówno przez administratorów Flathub, jak i samych twórców programów (chociaż administratorzy wyrazili swoje preferencje dla aplikacji przesłanych przez programistów). Chociaż Flathub jest de facto źródłem aplikacji spakowanych z Flatpak, Flatpak może działać niezależnie od Flathub; możliwe jest hostowanie repozytorium Flatpak, które jest całkowicie niezależne od Flathub.
Tak jak poprzednio, system który posłuży za bazę do eksperymentów to Debian testing Bullseye 64bit.
Zainstalowałem również kilka aplikacji z repozytorium Flathub.
W pierwszej kolejności konieczne jest zainstalowanie pakietu flatpak, w Debianie, Ubuntu i pochodnych można to zrobić poleceniem:
sudo apt update && sudo apt install flatpak
Jeśli używasz GNOME, dobrym pomysłem jest również zainstalowanie wtyczki Flatpak dla oprogramowania GNOME, poleceniem:
sudo apt install gnome-software-plugin-flatpak
Pierwsza, losowo wybrana aplikacja do zainstalowania z Flathub to Glimpse, edytor grafiki rastrowej, fork GIMP.
Aby ją zainstalować (jak również inne pakiety), należy dodać repozytorium Flathub:
flatpak remote-add --if-not-exists flathub https://flathub.org/repo/flathub.flatpakrepo
Teraz możesz szukać wbranego pakietu w repozytoriach Flathub poleceniem:
flatpak search gimp
Instalacja pakietu Glipmse wraz z zależnościami:
flatpak install flathub org.glimpse_editor.Glimpse
Uruchomienie Glimpse:
flatpak run Glimpse
wywołało błąd: Nieprawidłowy identyfikator Glimpse: Nazwy muszą zawierać co najmniej dwie kropki; więc prawidłowe uruchomienie poleceniem:
flatpak run org.glimpse_editor.Glimpse
Pakiet zainstalował i uruchomił się prawidłowo.
Kolejną aplikacją, którą postanowiłem wypróbować był odtwarzacz multimedialny Elisa, który wymaga platformy KDE, instalacja poleceniem:
flatpak install Elisa
Niestety, brak zależności po stronie serwera repozytoriów Flathub spowodowało przerwanie instalacji. Druga próba instalacji zakończyła się sukcesem i odtwarzacz uruchomił się poprawnie.
Instalacja kolejnego pakietu Haruna została przerwana z powodu braku wystarczającej wolnej przestrzeni na dysku.
Po zakończeniu testowania postanowiłem usunąć wszystkie zainstalowane pakiety, aby zwolnić miejsce na dysku:
flatpak uninstall nazwa-pakietu1 nazwa-pakietu2
Pełną listę funkcji otrzymasz poleceniem:
man flatpak
Podsumowanie:
Zainstalowane i przetestowane pakiety działały bez zarzutu.
Sporym mankamentem tego rozwiązania jest brak instalacji wpisu do menu oraz dodanie info do menu kontekstowego, np. umożliwiające bezpośrednie uruchomienie określonego typu pakietu przez wybraną aplikację.
Plusem na korzyść Flatpak-a jest centralne repozytorium pakietów dla wszystkich dystrybucji Linux-a.
Brak dostatecznej przestrzeni na dysku spowodowało przerwanie instalacji, co również uważam za plus. Pełna partycja root lub home może spowodować brak możliwości normalnego uruchomienia systemu, a to wiąże się z trybem ratunkowym i naprawą/usunięciem śmieci/zbędnych pakietów/plików po restarcie systemu.
Instalacja paczek Flatpak wymaga więcej miejsca na dysku niż AppImage.